Sera ya lugha ya Tanzania ni mbaya: profesa Mulokozi

Salim Said
MSOMI mashuhuri nchini na mtaalamu wa lugha ya Kiswahili Profesa Mugyabuso Mulokozi, amesema sera za lugha na elimu za Tanzania zina matatizo mingi na zinahitaji kuangaliwa upya.

Akizungumza na Mwandishi wa habari hii ofisini kwake jijini Dar es Salaam Profesa Mulokozim, alisema sera hizo zinawachanganya vijana wa kitanzania tangu ngazi ya elimu ya msingi.

Alisema, wakati wa uhuru Tanzania ilikuwa inafuata sera ya elimu na lugha za kikoloni ambapo zilibadilishwa baada ya uhuru na serikali ya awamu ya kwanza kuundwa chini ya uongozi wa baba wa taifa mwalimu Julius Kambarage Nyerere.

“Mwanzo tulikuwa tunatumia lugha na mitaala ya kikoloni katika shule zetu za msingi na hata sekondari, lakini tulipopata uhuru tulifanya mabadiliko na kuanza kutumia lugha na mtaala wetu ambao umetungwa na Taasisi ya Elimu Tanzania (TEA),” alisema Profesa Mulokozi.

Alisema, mabadiliko hayo hayakudumu sana ambapo hivi sasa tayari mwelekeo umebadilika na kwamba shule za Tanzania zimerudia lugha za kikolono na kufuata mtaala wa kikoloni yaani Cambridge.

“Sasa utakuta sera yetu ya lugha ina matatizo makubwa kwa sababu inamchanganya mwanafunzi. Zamani kiengereza kilikuwa kinafundishwa katika ngazi ya darasa la nne, lakini hivi sasa kinatumika kama njia ya kufundishia tena kuanzia shule za awali,” alisema Profesa Mulokozi na kuongeza:

“Mathalan herufi ‘A’ mwalimu wa Kiswahili akiingia darasani anamfundisha mwanafunzi kwa matamshi ya lugha hiyo na wa kiengereza naye anamfundisha kwa matamshi ya kiengereza, mwanafunzi huyu hata kuzungumza vizuri, kwa hiyo utakuta sera inawachanganya kwa kutumia lugha ya kigeni kuwa ya kufundishia.”

Alisema, matokeo yake ni kwa wanafunzi wa Tanzania kusoma kwa kukariri badala ya kusoma kwa kuelewa.

Aidha, alisema kuwepo kwa mitaala zaidi ya mmoja nchini kunarudisha nyuma ubora wa elimu ingawa ni mfumo wa utandawazi na biashara huria.

Alisema, baadhi ya shule nchini zinafuata mtaala wa Taasisi ya Elimu Tanzania (TEA) huku shule nyingine zikitumia mtaala wa kiengereza yaani Cambrije.

Mjadala wa lugha gani itumike kama njia ya kufundishia katika shule za msingi hadi vyuo vikuu umekuwapo kwa muda mrefu nchini huku wadau wa elimu wakigawika katika kambi mbili ambazo ni ile yawanaotaka Kiswahili na wanaotaka Kiengereza.